Krążek miedzykręgowy
Jest zbudowany z dwóch części:
- jądra miażdżystego położonego centralnie
- pierścienia włóknistego wokół
Jądro miażdżyste pełni funkcję „amortyzatora”. Z upływem czasu sprężystość całego krążka zmniejsza się, co sprawia, że kręgosłup jest bardziej podatny na urazy. Degeneracja krążka może powodować wpuklanie jądra miażdżystego do kanału kręgowego i uciskanie na inne struktury nerwowe, wywołując dyskopatie. Niezdrowy styl życia może przyspieszać te zmiany i rozwój stanów chorobowych.
Krążek międzykręgowy leży między dwoma kręgami kręgosłupa. Styka się on z ich powierzchniami stawowymi. Kości mają predyspozycje do starzenia się i tracenia swojej wytrzymałości. Dlatego zużycie powierzchni stawowych kręgów powoduje obniżenie stawów, a tym samym zmian w obrębie chrząstek stawowych. Następstwem są zespoły bólowe stawów międzykręgowych.
Dyskopatie
Są to wszelkie schorzenia krążka międzykręgowego, będące pierwszym stadium choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Jest to również potoczne określenie przepukliny jądra miażdżystego, czyli uwypuklenia jądra miażdżystego. Wywołuje to ucisk i drażnienie korzeni rdzeniowych, co skutkuje bólem, a nawet niedowładami.
Zespoły bólowe stawów międzykręgowych
Wywoływane są głównie przez stany zapalne stawu, powodujące ból w okolicy grzbietowej, najczęściej nad chorym stawem, ale również rzutujące ból oddalony od tego stawu.
Długotrwałe dolegliwości bólowe kręgosłupa są głównym skutkiem zespołów przeciążeniowo-bólowych. Te zaś, związane są z zmianami w obrębie kręgosłupa, a w szczególności stawów i krążków międzykręgowych.
Objawy bólowe:
- ostry ból
- trudny do przewidzenia
- zmienny charakter bólu
- powtarzający się co pewien czas
- występuje po wychłodzeniu danej patrii ciała
- pojawia się w okolicy przykręgosłupowej i rzutuje na pobliskie części ciała
- towarzyszy mu bolesny przykurcz okolicznych mięśni
- ból zmniejsza się po położeniu na brzuchu
- może promieniować do pośladka i ud, jeśli główne ognisko bólu znajduje się w okolicy kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego
- może promieniować do szyi i barków, jeśli główne ognisko bólu znajduje się w okolicy kręgosłupa szyjnego
W walce z bólem pomocne są glikokortykoidy z dodatkiem leków znieczulających, wstrzykiwane pod kontrolą prześwietlenia RTG. Zmniejszają one stan zapalny, a tym samym pobudzanie nerwów przewodzących impulsy „bólowe”.
W celu całkowitego pozbycia się bólu wymagana jest jednoczesna terapia lekami przeciwzapalnymi jak i fizykoterapia, umożliwiające powrót do zdrowia.
Diagnostyka zespołów bólowych kręgosłupa
- wywiad i badanie neurologiczne
- RTG kręgosłupa
- NMR (rezonans magnetyczny) kręgosłupa – najbardziej czułe i dokładne badanie, dobrze obrazujące tkanki miękkie
- TK (tomografia komputerowa) – badanie pomocnicze, uwidaczniające struktury kostne
- EMG (badanie przewodnictwa nerwowo-mięśniowego) – dotyczy określonego odcinka ciała